Elektronik amortisör-Kontrolü III Plus (EDC III +) elektronik bir sönümleme kuvveti kumanda sistemidir. Sistem gerekli olan sönümleme kuvvetini güncel sürüş ve yol şartlarına azami sürüş emniyeti ile birlikte mümkün olan en fazla rahatlığı da sağlayacak şekilde uyarlamayı hedeflemektedir.
Bunun için sistemde sürüş durumunu tesbit eden aşağıdaki seziciler bulunmaktadır: Sevk açısı sezicisi, hız sezicisi, ön gövde ivme sezicisi, arka gövde ivme sezicisi.
EDC kontrol ünitesi bu sezicilerden gelen sürüş durumu hakkındaki verilere bağlı olarak amortisörlerin içine entegre edilmiş olan amortisör valflerini "yumuşak", "orta", "sert" kademelerine geçirir.
Sürücünün EDC program klavyesi üzerinden iki ayrı program seçme olanağı vardır: Kavyenin "S" pozisyonunda "Spor-Programı", "K" pozisyonunda ise "Konfor-Programı" sürülür. Spor programında amortisörler daha sert yönlendirilmiş olarak devrededirler, yani amortisörün "yumuşak" pozisyonu devrede değildir. "K" pozisyonunda her üç kademe de işletim halindedirler. Yani bir spor bir de konfor serisi vardır.
EDC programları ("spor" ve "konfor") bir klavye üzerinden seçildiklerinden (devrilmeli şalter olmadığından) o anda hangi programın seçilmiş olduğu sadece klavyeye entegre edilmiş bir LED'den görülebilir LED "S" sembolünde yanıyorsa EDC "Spor programı", LED sönükse "konfor programı" çalışır durumdadır. Tabiki bu sadece intakt EDC sistem için geçerlidir.
Önemli!
EDC sistem fonksiyonlarını yerine getirecek durumda olmadığında (örneğin bir sezicinin bozuk olması halinde) veya artık her şart altında aracın yolu güvenli bir şekilde kavraması mümkün olmayacak şekilde arızalandığında güvenlik konsepti (EDC kontrol ünitesinin yazılımına entegre edilmiş) EDC sistemin tamamını devreden çıkartır. Bu durumda "spor programı" seçilmiş dahi olsa klavyedeki LED söner. Sistemin bu gibi bir çöküşünde dahi güvenli bir sürüş sağlamaya devam edilebilinmesi için amortisör valfleri akımsız olarak bağlanırlar, yani sabit olarak "sert" kademesinde işletilirler. Araç bu durumda düz sönümlü olmasına rağmen zemin kavramasında bir mahsur olmayacak şekilde hareket ettirilebilir, yani bir sonraki servis atölyesine gidebilir.
EDC-III artı sistem, diyagnoz kabiliyetine sahiptir. Sönümleme valflerinin besleme ve sinyal hatlarındaki işletim arızaları, sistem sezicilerinin ilgili hatların bozuklukları ve mantıksız tutumları kontrol ünitesinin arıza hafızasında tasnif edilirler.
Not
"Test modülleri" program noktası vasıtasıyla arıza hafızası tarafından bulunan EDC sistemi arızaları araştırılır ve giderilebilirler.
EDC programları E 38 in kullanım felsefesine uygun olarak bir klavye üzerinden seçilirler (Eski devirmeli şalterli EDC sistemlerinin aksine)
Program klavyesinde "Konfor programı" "K" ve Spor programı" "S" ile gösterilmişlerdir.
Spor programı seçildiğinde "S" işaretinde LED yanar. Konfor programı seçildiğinde LED yanmaz.
Klavyenin ışığı farlar açıldığında kısılır (sönükleşir).
Önemli!
EDC III artı sistemindeki arıza devam ediyorsa sistem devre dışı kalır, program klavyesindeki LED sönük kalır.
Sevk açısı sezicisinin görevi sürüş sırasında direksiyonun açısını idrak etmektir.
EDC kontrol ünitesi hem gerçek sevk açılarını ve gerekse sevk açısı hızlarına, yani açı değişikliklerine ilişkin işlemleri gerçekleştirir. Böylelikle gerek sevk açılarının büyüklükleri ve gerekse sevk açısı hızları EDC sisteminin bağlantı mantığı üzerinde etkili olurlar.
Sevk açısı sezicisi direksiyon mili üzerindedir. Sezici 90 derece kaydırılmış olarak konumlandırılmış 2 devreden oluşmaktadır. Sevk açısı sezicisinin ölçüm alanı 180 derece soldan 180 derece sağa kadar uzanmaktadır ve bu arada düz pozisyon, yani direksiyonun tam ortada olduğu konumda 0 derece pozisyonu işaretlenmiştir.
Önemli!
Sevk açısı sezicisi değiştirilecek veya ön aks sisteminde, ön tekerleklerde/sevk sisteminde çalışılacak olursa arkasından sevk açısı ofseti uygulanması gerekir. Bunun için diyagnoz programından yararlanılır.
SERVİS FONKSİYONLARI MENÜSÜNDEN sevk açısı ofseti seçilir. Ön tekerlekleri düz pozisyona getirildikten sonra kontrol ünitesi tarafından ofsetin onaylama tuşu kendiliğinden devreye sokulur. Şimdi sevk açısı sezicisinin 0 derecelik pozisyonu ön tekerleklerin fiziksel olarak düz durumdaki pozisyonlarına uygundur.
Ön tekerleklerin düz pozisyonu dengelenirken bu sadece gözle ölçümlemek suretiyle yapıldığı için ortaya çıkan cüzi sapmaları EDC kontrol ünitesi sürüş sırasında kendiliğinden dengeler.
Sevk açısı sezicisi EDC kontrol ünitesi tarafından 5 voltla beslenir. Kontrol ünitesine veri transferi 2 sinyal hattı üzerinden gerçekleşir.
Ön ivme sezicisi araç gövdesinin ivmesini önde dikey etki istikametinde kaydeder
Şasinin hızlanmasına aracın yol yüzeyine göstermiş olduğu reaksiyon sebep olur. Kesin hızlanmanın dışında hızlanmanın sıklığı, yani hızlanmaların değişimi (aşağı yukarı yaylanma) ile araç şasisinin titreşim frekansı da kaydedilir.
Ivme sezicisi kontrol ünitesi tarafından 12 voltla beslenir.
Sezicinin sinyal çıkışından kontrol ünitesine 0 ile 5 Volt arasında bir gerilim değeri iletilir. Bu arada 2,5 Volt'luk değer durur vaziyette olunduğunu (ivme 0 dır) 0 Volt ile 5 Volt arasındaki değerler azami ivme değerlerini temsil ederler.
Önemli!
Sezicinin fonksiyonlarını kontrol edebilmek için diyagnoz programında "Fonksiyon testi" noktasından "Ön ivme sezicisi" pozisyonu seçilebilir.
Aracın dışından kontrol:
Seziciyi sökün, 12 Voltluk beslenmeye ve eksiye bağlayın ve sezicinin eşzamanlı hareket ettirilmesiyle sinyal çıkışında yapılacak gerilim ölçümleri vasıtasıyla fonksiyonu kontrol edin. Çalışır durumdaki sezicide ölçülen gerilim değeri yaklaşık 0 ile 5 Volt arasında değişecektir (harekete ve ivmenın boyutuna göre).
Sezicinin takılacağı yer: Sağ amortisör kovanı yan duvarına püskürtme emniyetinin arkasına
Arka ivme sezicisi araç şasisinin hızlanmasını arkada dikey etki istikametinde algılar.
Şasinin hızlanmasına aracın yol yüzeyine göstermiş olduğu reaksiyon sebep olur. Kesin hızlanmanın dışında hızlanmanın sıklığı, yani hızlanmaların değişimi (aşağı yukarı yaylanma) ile araç şasisinin titreşim frekansı da kaydedilir.
Ivme sezicisi kontrol ünitesi tarafından 12 voltla beslenir.
Sezicinin sinyal çıkışından kontrol ünitesine 0 ile 5 Volt arasında bir gerilim değeri iletilir. Bu arada 2,5 Volt'luk değer durur vaziyette olunduğunu (ivme 0 dır) 0 Volt ile 5 Volt arasındaki değerler azami ivme değerlerini temsil ederler.
Önemli!
Sezicinin fonksiyonlarını kontrol edebilmek için diyagnoz programında "Fonksiyon testi" noktasından "Ön ivme sezicisi" pozisyonu seçilebilir.
Aracın dışından kontrol:
Seziciyi sökün, 12 Voltluk beslenmeye ve eksiye bağlayın ve sezicinin eşzamanlı hareket ettirilmesiyle sinyal çıkışında yapılacak gerilim ölçümleri vasıtasıyla fonksiyonu kontrol edin. Çalışır durumdaki sezicide ölçülen gerilim değeri yaklaşık 0 ile 5 Volt arasında değişecektir (harekete ve ivmenın boyutuna göre).
Sezicinin takılacağı yer: Arka sağ amortisör kovanına, kaplaması çıkartıldıktan sonra bagajdan ulaşılabilir.
EDC III Plus sisteminde yeni geliştirilen titreşim amortisörleri içlerinde bulunan valflerle çalışmaktadırlar. Bağlantının teması piston kolu vasıtasıyla sağlanır.
Her iki amortisör valfi da birbirleri ile üç sönümleme kuvveti kademesi mümkün kılınacak şekilde kombine edilerek bağlanmışlardır: Sönümleme kademesi "Sert", "Sönümleme kademesi "Orta" ve "Sönümleme kademesi "Yumuşak".
Yeni amortisörlerle daha kompakt olan yapının yanısıra eski EDC sisteminin aksine ağırlığında azaltılması mümkün olmuştur.
EDC kontrol ünitesi hız sinyallerini ABS sistemin ön sol devir sayısı sezicisinden alır.
Sinyal, bu devir sayısı sezicisinden ABS kontrol ünitesine iletilir, kontrol ünitesi de sinyali EDC kontrol ünitesine ulaştırır. EDC kontrol ünitesinden algılanan hız sinyali kare bir sinyaldir (0 ila 12 Volt.)
ARaç hızı ve direksiyon açısı ölçüm boyutlarına dayanılarak uygun virajalma hızı/çapraz ivme hesaplanır.
Araç hızının değişiminin hesaplanması sayesinde uzunlamasına ivme sezicisinden tasarruf edilebilir.