Adaptasyonlar

 

Emiş yolunda oluşturulan yakıt hava karışımının egzoz gazı formunda oksijen sezicisine ulaşması için belli bir zaman sürecine ihtiyacı vardır Bu süre, yük ve motor devri arttıkça azalır. Bu nedenle emisyon kontrol sistemi (lambda) tepki zamanı da yüke ve motor devrine bağlıdır. Oksijen sezicisi tarafından tespit edilen yakıt hava karışımı sapmaları kaydedilen adaptasyon değerlerine (öğrenilen düzeltme değerleri) dönüştürülür. Adaptasyonlar sayesinde enjeksiyon önceden nominal değeri yakınına getirilebilir. Tepki zamanındaki düşüş böylece başarılmış olur.

Mesela, eğer DME karakteristik haritasının rölantide çalışırken ya da ideal yakıt hava karışımını sağlamaya çalışırken ki esas enjeksiyon değerleri fazla düşükse, emisyon (lambda) kontrol sistemi enjeksiyon zamanlamasını sürekli yükseltecektir. Bu durumda esas enjeksiyon değerini düzelten bir adaptasyon değeri öğrenilir. O zaman emisyon (lambda) kontrolünün tek yapacağı iş ince ayar yapmaktır.

Aşağıdaki adaptasyonlar motor çalışırken icra edilirler:

Tank havalandırma adaptasyonu

Tank havalandırma valfi açıkken ilave bir yanabilecek karışım karbon kanisterden motora verilir. Oksijen sezicisi tarafından karışımda tespit edilen kayma, depo havalandırması adaptasyon değeri tarafından tamamen düzeltilir.

Rölanti hava uyarlaması

Rölanti hava adaptasyonunun görevi rölanti aktüatörünce yerine getirilir. Hava hacmine bakacak olursak sabit bir rölanti devri temin eder.

Rölanti karışım adaptasyonu

Eğer depo havalandırmasının bekleme evresi sırasında gaz pozisyonunda rölanti tespit edilecek olursa, rölanti karışım adaptasyonu belli aralıklarla meydana gelir.

Kısmî yük karışım adaptasyonu

Kısmi yük aralığında da karışım adaptasyonu belli aralıklarla meydana gelir. Belli adaptasyon değeri bütün kısmi yük alanlarında göz önüne alınır.

Sezici-Tekerlek Adaptasyonu

Ateşlememe krank mili dönme hızında düzensizliklere sebebiyet verir. Bu düzensizlikler parça süresinde değişiklikler olmasıyla tespit edilebilir.

Segman süreleri (artımlı tekerlekte belli bir sayıda dişin seziciye teğet geçmesi) referans işareti sezicisi (=krank mili sezicisi) vasıtasıyla sürekli olarak tespit edilir. Bu parça süreleri motorun çalışması sırasında sürekli olarak kontrol edilir. Bir arıza durumunda, bir arıza kodu kaydedilir ve ilgili silindirin enjeksiyonu devre dışı bırakılır. Bkz. ateşleme tespiti.

Yanlış değerlendirmeden kaçınma amacıyla, sezici-tekerlek adaptasyonu DME kontrol ünitesinin ya da artımlı tekerleğin değiştirilmesinden sonra yapılmalıdır. Eğer sadece artımlı tekerlek değiştirilirse, sezici-tekerlek adaptasyonu ilk başta silinmelidir (kontrol ünitesin güç beslemesinden 5 dakika süre ile ayrılmalıdır)

Sezici tekerlek adaptasyonu, artımlı tekerleğin düzensizliğini tespit eder ve segman sürelerini değerlendirirken göz önüne alır. Sezici çarkı adaptasyonu motorun aşırı devirde en az 10 saniye süreyle çalıştırılması ile otomatik olarak yerine getirilir.