Lambda sezicisi ve katalizatör

 

Fonksiyon

Katalitik konvertörlerin optimum veriminin sağlanması için sistem, yanma için ideal hava yakıt karışım oranını (Lambda=1) elde etmeye çalışmaktadır.

Egzoz gazı bileşimini değerlendirmek için lambda sezicileri katalitik konvertörden önce (Ayar sezicileri) kullanılır. Ayar sezicileri egzoz manifolduna vidalanmıştır.

Lambda sezicileri egzoz gazındaki artık oksijeni ölçerler ve uygun gerilim değerlerini motor kontrol ünitesine aktarırlar. Motor kontrol ünitesinde karışımın bileşimi, eğer gerekli olursa, enjeksiyon süreleri değiştirilerek uygun şeklide düzeltilir. İşletme durumuna göre Lambda değerleri büyür veya küçülür, Lambda=1'e yaklaşmaya çalışılır. Lambda sezicisinin devre dışı kalmasında kumanda motor kontrol ünitesi tarafından önceden belirlenmiş bir sabit yedek değer ile yapılır.

Katalitik konvertör sonrasındaki Lambda sezicileri ayar sezicilerinin ve katalitik konvertörün fonksiyon kontrolünü yapar.

Diyagnoz

Lambda sezicilerinin fonksiyonları kontrol edilir. Lambda sezicilerinin hatalı fonksiyonları, örneğin kurşunlu benzin kullanımının neden olduğu, motor kontrol ünitesinde belirlenir. Katalilit konvertör öncesi özel sinyaller de katalitik konvertör sonrası sinyaller ile kontrol edilir. Sıcaklık modelleri ile sezicilerin durumları kontrol edilir.

Yapısı

Katalitik konvertör sonrası lambda sezicileri şimdiye kadar bilinen sıçramalı sezicilerdir (Lambda = 1 de sıçramalı bir şekilde gerilim değişimi). Katalitik konvertör öncesindeki Lambda sezicileri egzoz gazı taleplerine göre yapılarında farklılık gösterir. Ya bilinen gerilim sezicileri yada sürekli sezicilerdir. Bu sürekli seziciler oksijen oranını hem zengin hem de fakir bölgede ölçerler ve uygun bir sinyal verirler. Sürekli Lambda sezicileri farklı ölçme prensibi nedeni ile soketlerinde 4 yerine 6 pine sahiptir.

Isıtıcı

Katalitik konvertör öncesindeki Lambda sezicilerinin çalışmaya hazır olmaları için yaklaşık 750°C bir sıcaklık gerekli olduğundan (350°C katalitik konvertör sonrası sezicilerde), tüm Lambda sezicileri ısıtılır. Bu ısıtıcı motor kontrol ünitesi tarafından kumanda edilir. Motor soğuk durumdayken ısıtıcı aktif değildir, çünkü mevcut olan saf su sıcak bir seziciyi termik gerilimler ile parçalayabilir. Bu nedenle lambda ayarlaması motor çalışmasından kısa bir süre sonra aktif hale gelir. Sezici, termik gerilimler ile yük altında bırakılmamak için önce azaltılmış bir ısıtma gücü ile ısıtılır.