Lambda sezicileri, Katalitik konvertör

 

Fonksiyon

Katalitik konvertörlerin optimum veriminin sağlanması için sistem, yanma için ideal hava yakıt karışım oranını (Lambda=1) elde etmeye çalışmaktadır.

Egzoz gazı bileşimi hakkında fikir yürütebilmek için katalitik konvertör öncesi lambda sezicisi (ayar sezicisi) kullanılır.

Lambda sezicileri egzoz gazında bulunan artık oksijeni ölçer ve ilgili gerilim değerini kontrol ünitesine aktarır. Burada, eğer gerekliyse, avans ayarındaki değişimlere göre karışım niteliği düzeltilir. İşletme durumuna göre Lambda değerleri büyür veya küçülür, Lambda=1'e yaklaşmaya çalışılır. Lambda sezicisi devre dışı kaldığında kumanda motor kontrol ünitesi tarafından sabit programlanmış yedek değer ile yapılır.

Katalitik konvertör sonrası lambda sezicisi, ayar sezicisinin ve katalitik konvertörün fonksiyonunun denetlenmesi için hizmet eder.

Diyagnoz

Lambda sezicilerinin fonksiyonları kontrol edilir. Lambda sezicilerinin eksik fonksiyonları, örn. kurşunlu yakıtın kullanılmasıyla meydana gelen, motor kontrol ünitesinde tanınır. Katalitik konvertör öncesi özel sinyaller de katalitik konvertör sonrası sinyaller ile kontrol edilir. Sıcaklık modelleri ile sezicilerin durumları kontrol edilir.

Yapısı

Katalitik konvertör sonrası lambda sezicileri şimdiye kadar bilinen sıçramalı sezicilerdir (Lambda = 1 de sıçramalı bir şekilde gerilim değişimi). Katalitik konvertör öncesi lambda sezicileri sürekli sezicilerdir, örn. onlar hem zengin, hem de fakir bölgedeki oksijen miktarını ölçerler ve ilgili bir sinyal verirler. Bu lambda sezicilerinin diğer ölçme prensibinden dolayı soketinde 4 yerine 6 pin vardır.

Isıtıcı

Katalilit konvertör öncesi lambda sezicilerinin işletmeye hazır olmaları için yakl. 750 derece C'lik bir sıcaklık gerekli olduğundan (katalitik konvertör sonrası sezicilerde 350 derece C), bütün lambda sezicileri ısıtılır. Bu ısıtma motor kontrol ünitesi tarafından kontrol edilir. Motor soğuk durumdayken ısıtıcı aktif değildir, çünkü mevcut olan yoğuşmuş su sıcak bir seziciyi termik gerilimler ile parçalayabilir. Bu nedenle lambda ayarlaması motor çalışmasından kısa bir süre sonra aktif hale gelir. Sezici, termik gerilimler ile yük altında bırakılmamak için önce azaltılmış bir ısıtma gücü ile ısıtılır.