Kısa far, uzun far

Kısa far ve uzun far, aracın önündeki yolu aydınlatır.

Aşağıdaki fonksiyonlar - araç donanımına ve kodlamaya göre- gerçekleştirilebilir:

Halojen farlardaki manuel ışık mesafesi ayarı
Xenon farlardaki otomatik ve dinamik ışık mesafesi ayarı: Otomatik ışık mesafesi ayarı, ECE- yönetmeliğine göre Xenon farlarda yasal olarak öngörülmüştür.
Dinamik ışık mesafesi ayarı, otomatik ışık mesafesi ayarını aracın yük durumuna bağlı olarak en iyi duruma getirir(frenlemek, hızlanmak).
Otomatik far kontrolü (araç donanımına, araca has kodlamaya veya ülke modeline göre)
Ev kapısına kadar aydınlatma

Parça kısa tarifi

Işık şalteri

Işık şalteri şunlardan oluşur

Park ışığı ve kısa far (ve otomatik far kumandası özel donanımı) için döner şalter,
Sis farı ve arka sis lambası için iki adet tuş,
gösterge aydınlatmasının gösterge karartıcısı için potansiyometre ve
halojen farlardaki manuel ışık mesafesi ayarı için potansiyometre

Park ışığı ve kısa farlar döner şalterinin iki devre kontağı vardır.
Her iki devre kontağının durumuna göre ışık modülü dört şalter konumu tanıyabilir:

	S_SL	S_AL
Işık DEVRE DIŞI şalter konumu	1	1
Duruş ışığı şalter konumu	0	1
Kısa farlar şalter konumu	0	0
Otomatik far kontrolü şalter konumu	1	0

S_SL = Park ışığı dahili şalteri

S_AL = Kısa farlar dahili şalteri

1 = Dahili şalter kapalı (5 Volttan sonra)

0 = Dahili şalter açık

Araç donanımına ve ülke modeline bağlı olarak farklı ışık şalterleri takılıdır:

Xenon farlı ve otomatik ışık mesafesi ayarı (LWR) olan araçlar için şalter,
Halojen farlı ve manuel ışık mesafesi ayarı (LWR) olan araçlar için şalter. Bu şalterin manuel ışık mesafesi ayarı için bir potansiyometresi vardır (bir dişli ayarlayıcı üzerinden kullanılır).
Otomatik far kontrolü olan araçlar için şalter. Döner şalterin otomatik far kontrolü için ilave bir şalter konumu FCL ve ayrıca bir diyot lambası vardır (FCL far kontrolü için).

Gerilim beslemesi: Şalter ışık modülü tarafından 5 Volt ile beslenir.

Hatalı gerilim beslemesi durumunda ışık DEVREDE kalır:Işık otomatik olarak devreye sokulur, eğer

ışık şalterine giden ve gelen hatlar ayrılmış ise veya
şaside duruyorsa veya
12 Voltta duruyor ise.
Güvenlik nedenlerinden dolayı ışık şalteri ancak, ışık modülüne giden her iki şalter çıkışlarında 5 Volt var ise, DEVRE DIŞI bırakılır. Eğer bir kısa devreden dolayı bir kere 5 V ve bir kere 12 V oluyorsa, ışık DEVRE DIŞI bırakılamaz: Kısa far ve otomatik far kontrolü hala DEVREDE kalır.

Sinyal yönü-/ kısa far şalteri

Sol direksiyon mili direksiyon simidinden fonksiyonları çalıştırır

Sinyal yönü göstergesi (parmakla dokunarak sinyal verme veya sol veya sağ sürekli sinyal verme)
terminal R DEVREDE iken,
Sol veya sağ park ışığı: Terminal R DEVRE DIŞI iken, şaltere tuş noktası üzerinden sürekli sinyal vermedeki gibi dışarı doğru üstüne bastırın.
Uzun far ve selektör.

Direksiyon mili şalteri, şalter konumlarına artık tam oturmuyor.
Fonksiyonlar şunlar tarafından harekete geçirilir

şaltere parmakla öne veya geriye doğru dokunarak: Uzun far ve kısa far
Şaltere parmakla sağa veya sola doğru dokunarak: Parmakla dokunarak sinyal verme
Tuş noktasının üstüne bastırma: Sürekli sinyal verme

Eğer sürücü direksiyon mili şalterine basarsa,

ışık modülüne bir mesaj gönderilir.
Sinyal yolu: SZL (direksiyon kolonu kumanda merkezi) -> BYTEFLIGHT veri busu -> SIM (güvenlik ve bilgi modülü) -> BYTEFLIGHT veri busu -> ZGM (merkezi gateway modülü) -> K-CAN SİSTEMİ veri busu -> LM (ışık modülü).
Aynı zamanda ışık modülü direksiyon mili şalterinden direkt olarak gelen sinyali değerlendirir. Bu sinyal kendine ait bir hat üzerinden aktarılır. Böylece sinyal K-CAN SİSTEMİ veri busundan bağımsızdır.

Veri busları devre dışı kaldığı zaman fonksiyon kısıtlamaları:

Uzun far ve selektör ancak sadece, direksiyon mili şalteri tutulduğu zaman devam ederler.
Sinyal ancak sadece, direksiyon mili şalteri tutulduğu zaman devam eder: Sürekli sinyal yok, otomatik geri çekme yok
Kaza durumunda ve alarm sisteminin çalışmasında dörtlü flaşör yok.

Işık modülü

Işık modülü araç ışıklandırmasını kumanda ve kontrol eder. Bilgiler K CAN SİSTEMİ veri busu üzerinden alınır ve aktarılır.

Xenon far özel donanımında, Xenon far arızaları ışık modülünde değerlendirilir.

Işık modülünün acil çalışma özellikleri:
Işık modülü terminal 30 ile iki defa beslenir.

Bir terminal 30'un devre dışı kalması durumunda şunlar devreye sokulur:

Ön aydınlatma: Kısa farlar ve park ışığı (her bir yanda).
Arka aydınlatma: Bir tarafta dış duruş ışığı/fren lambaları devreye sokulur (park ışığı). Diğer tarafta iç arka lambalar devreye sokulur.
Araç böylece her iki taraftan aydınlatılır. Tek izli bir araçla (motosiklet) karıştırma imkansız olur.
Fren ışığı: Fren lambalarının bir tarafı normal güçle devreye sokulur (ECE-kodlaması). Böylece ”tek izli”frenler, sanki örneğin bir fren lambası devre dışı kalmış gibi.

İşlemcinin devre dışı kalması durumunda acil işletmeye geçilir.
Acil işletme donanım olarak ışık modülünden tamamen bağımsızdır.
İşlemcinin devre dışı kalması durumunda acil çalışma özellikleri:

Araç aydınlatması: Terminal 15 DEVREDE iken şunlar devreye sokulur: Önde kısa farlar ve arkada sol ve sağ dış duruş ışığı-/fren ışığı lambaları (duruş ışığı).
Sol ve sağ dış duruş ışığı-/fren ışığı lambaları, normal olarak parlaklıklarının 10 % kadar kısılmazlar, bilakis tüm güçle çalıştırılırlar.
Böylece aracın aydınlatması, ışık şalterinin konumuna bağlı olmaksızın garantiye alınır.
Fren ışığı: Terminal 15 DEVREDE iken, fren ışığı şalterine basıldığı zaman, sol ve sağ fren lambaları devreye sokulur (Fren ışığı şalterinden lamba sürücü ünitelerine giden sert telli direkt hat üzerinden).

İşlemcinin devre dışı kalması durumundaki fonksiyon arızaları:

Yön ve ikaz sinyali yok, uzun far yok, selektör yok, sis farı yok, arka sis lambası yok, orta fren lambası yok
K-CAN SİSTEMİ üzerinden iletişim yok
Römork modülü ile iletişim yok

Halojen farlar

Aracın modeline göre Halojen farlar veya Xenon farlar takılıdır.

Xenon farlar

Xenon farlar şunlardan oluşur

D2-S- lambalı far (Xenon gazı dolumlu lamba. Gaz bir ışık arkı tarafından ateşlenir.),
Elektronik ön çalıştırma cihazı (ateşleme cihazı ve kontrol ünitesi).

E65'in Xenon farlarının aydınlatma birimlerinin önünde ek olarak mekanik siperler takılıdır. Bu siperler elektro-manyetik olarak ayarlanabilir.
Siperler, kısa farın ışık huzmesini iki kademede ayarlar:

Kısa far: Aydınlatma biriminin önündeki siperler kısa farların yasal olarak öngörülen perdeleme açısını meydana getirirler.
Uzun far: Uzun far devreye girdiği zaman (Halojen far), siperlerin yön değiştirme tertibatı da devreye girer. Siperler açılır. Kısa farın böylece ilave olarak siperleri açılır.

Xenon farı elektronik ön çalıştırma cihazı

Xenon farı elektronik ön çalıştırma cihazları şunlardan meydana gelir

Xenon kontrol ünitesi ve
Xenon ateşleme cihazı. Ateşleme cihazı, lambadaki ışık arkını ateşleyen yüksek gerilimi üretir.

Xenon farı elektronik ön çalıştırma cihazları kendi kendini diyagnoz edebilir cihazlardır:

Arızalı Xenon farının diyagnozu:Diyagnoz modunda, ışık modülü Xenon kontrol ünitesine bir yardım beslemesi yapar. Xenon kontrol ünitesi bir mors kodu ile cevap verir. Bu sinyal besleme gerilimi hattı üzerinden ışık modülüne gider. Işık modülü, arıza bildirimini K-CAN SİSTEMİ üzerinden direkt olarak diyagnoz bilgisayarına aktarır.

Elektronik ön çalıştırma cihazı arızalı iken diyagnoz:Eğer Xenon farı elektronik ön çalıştırma cihazı arızalı ise, diyagnoz modunda hiç sinyal almaz.
Böylece ışık modülü elektronik ön çalıştırma cihazının kendisinin arızalı olduğunu tanır.

Manuel ışık mesafesi ayarı potansiyometresi

Manuel ışık mesafesi ayarı potansiyometresi ışık şalterinin içine takılıdır. Potansiyometre bir ayar dişlisi ile kumanda edilir.
Bu potansiyometre ile farın yükseklik durumu saptanır.
Işık modülü buradan ayar motorlarının ayar adımlarını hesaplar.
Işık mesafesinin ilgili sürüş durumundaki (hızlanma, frenleme) dinamik bir uyarlaması meydana gelmez.

Otomatik ışık mesafesi ayarının yükseklik durumu sezicisi

Yükseklik durumu sezicileri ışık modülüne otomatik ışık mesafesi ayarı için giriş büyüklüklerini sevk ederler.

Yükseklik durumu sezicileri önde ve arkada takılıdır:

Ön aks: Yükseklik durumu sezicileri çapraz salıncaktadır. Yukarı yaylandırmada, yükseklik durumu sezicilerinin çıkış gerilimi yükselir. Aşağıya yaylandırmada yükseklik durumu sezicilerinin çıkış gerilimi düşer.
Arka aks: Yükseklik durumu sezicileri oynak mesnede takılıdır.
Pnömatik süspansiyonlu araçlarda, sol yükseklik durumu sezicinin sinyali ışık mesafesi ayarı için değerlendirilir:
Aşağıya yaylandırmada, yükseklik durumu sezicilerinin çıkış gerilimi yükselir.

Işık modülü, ön ve arka yükseklik durumu sezicilerinin giriş sinyallerinin farkından hareketle aracın yataya olan eğimini hesaplar. Buna uygun olarak Xenon farının ışık mesafesi otomatik ve dinamik olarak ayarlanır:

Araç arkada öne nazaran daha alçakta: Işık mesafesi, yasak olarak öngörülen ışık mesafesine kısaltılır.
Araç yatay: Işık mesafesi, yasal olarak öngörülen ışık mesafesine göre uygundur.
Aracın önü arkaya nazaran daha alçakta: Işık mesafesi, yasal olarak öngörülen ışık mesafesine göre uygundur.

Far ayarı için LWR kademeli motorları

Işık mesafesi ayarı (LWR) için kademeli motorlar farları istenen pozisyona yürütürler. Farların LWR kademeli motorları devreye sokulur

Halojen farlarda potansiyometreye bağlı olarak manuel şekilde; Sinyal yolu: Manuel ışık mesafesi ayarı potansiyometresi -> ışık modülü -> Halojen farların kademeli motorları;
Xenon farlarında yükseklik durumu sezicilerinin giriş sinyallerine bağlı olarak ışık modülü tarafından otomatik şekilde.

Işık devreye sokulduğu zaman veya motor çalıştırıldığında, bir referans çalışması yapılır: Farlar belirli bir çıkış pozisyonuna hareket ederler.

Otomatik far kontrolü için yağmur ve far ışığı sezicisi

Yağmur ve far ışığı sezicisi ön cama tutturulmuştur.

Yağmur ve far ışığı sezicisi şunları kavrar

Fasılalı sileceği çalıştırmak için yağmurun yoğunluğunu ve
otomatik far kontrolünü çalıştırmak için çevre aydınlığını.

Yağmur ve far ışığı sezicisi çevre aydınlığını iki foto-transistör üzerinden tanır:

Çevre ışık sezicisi aracın diğer çevresinin aydınlık şiddetini tanır.
Ön ışık sezicisi, direkt olarak aracın önündeki dar koridorda bulunan aydınlık şiddetini kavrar.

Bir dahili işlemci, bu ölçüm verilerinden kısa farın ihtiyaç durumunu hesaplar.

Işık şalteri ”otomatik far kontrolü ”konumunda ise, kısa far devreye sokulur. Yağmur ve far ışığı sezicisi çevre aydınlığını ölçer. Çevre aydınlığının yeterli olması durumunda, yağmur ve far ışığı sezicisi ”kısa farın devreden çıkarılması ”talebini ışık modülüne gönderir.
Sinyal yolu: Yağmur ve far ışığı sezicisi -> K-CAN SİSTEMİ veri busu -> ışık modülü.

Yağmur ve far ışığı sezicisinin dahili kalibrasyon değerleri aracın cam tipindekine uymak zorundadır. Eğer yeni bir ön cam takılırsa, yağmur ve far ışığı sezicisi mutlaka yeniden kodlanmalıdır.

Ana fonksiyonlar

Manuel ışık mesafesi ayarı

Halojen farlarda farın ışık mesafesi manuel olarak ayarlanır: Sinyal yolu: Manuel ışık mesafesi ayarı potansiyometresi -> ışık modülü ->Halojen farların kademeli motorları.

Otomatik far uzaklık ayarı

Otomatik ve dinamik ışık mesafesi ayarı, ışık modülü tarafından

aracın yük durumuna bağlı olarak hesaplanır: Xenon farlarında, kısa far yasal olarak öngörülen ışık mesafesini geçmemelidir. Eğer araç aşırı yüklü ise (özellikle arkada), Xenon farlarının ışık mesafesi otomatik olarak mutlaka yasa tarafından öngörülen ışık mesafesine azaltılmalıdır.
Aracın yük durumu: Eğer aracın ön tarafı, örneğin kuvvetli olarak fren yapıldığında, arka tarafa nazaran kısa süreli daha alçak durumda ise, Xenon farı ışık mesafesi yükseltilir. Böylece aracın bu kısa süreli kafa eğme hareketi sırasında öndeki alan en elverişli şekilde aydınlatılmış olur.

Otomatik far kontrolü

Otomatik far kontrolü opsiyonu mutlaka kodlanmalıdır (Car ve Key hafızası).

Otomatik far kontrolü kodlanmış ise, park ışığı ve kısa far aşağıdaki durumlarda otomatik olarak devreye girer

Şafakta veya akşam karanlığında,
karanlıkta,
bir yeraltı garajına girildiğinde,
bir tünelden geçilirken,
yağmurda (sileceğin tanımlanmış bir silme frekansından itibaren),
kar yağışında (sileceğin tanımlanmış bir silme frekansından itibaren).

Kontak kapatıldığında ve anahtar çıkarıldığında dış aydınlatma söner.

Eğer sadece park ışığının devreye alınması gerekiyorsa, ışık şalteri mutlaka park ışığına ayarlanmalıdır (1. Şalter kademesi).

Ev kapısına kadar aydınlatma

Sürücü aracı durdurur ve selektörü çalıştırır ise, kısa farlar kısa bir süre için daha yanar. Bu fonksiyon ışık modülünün kodlanması ile de devreden çıkarılabilir.

Uzun far ve selektör

Uzun far ve selektör halojen far tarafından meydana getirilir ve kısa far tarafından devreye sokulur.

Servis fonksiyonları

Güvenlik uyarısı

Xenon farlar: Sinyal kolunda, kısa far şalterinde, farlarda yapılan bütün test ve çalışmalarda güvenlik kurallarına ve kaza önleme talimatlarına dikkat edilmelidir. Sinyal yönü -kısa far şalteri-far sistemi tehlikeli yüksek gerilimlere neden olur.

Ülke modeli

ABD

Manuel ışık mesafesi ayarına ABD'de yasal olarak izin verilmez.
Halojen farlı olan araçların hiç bir ışık mesafesi ayarı yoktur.

Kuzey Avrupa: Kısa farların gündüz farı devresi

Işık modülünün kodlanmasına göre gündüz farı devresi fonksiyonu seçilebilir (Car ve Key hafızası) : Kısa far ve park ışığı daima devrededir.

Eğer gündüz farı devresi opsiyonu kodlanmış ise, ışık şalteri daima kısa far konumunda kalabilir (2. Şalter kademesi). Kontak kapatıldığında ve anahtar çıkarıldığında dış aydınlatma söner.

Eğer sadece park ışığının devreye alınması gerekiyorsa, ışık şalteri mutlaka park ışığına ayarlanmalıdır (1. Şalter kademesi).