Cam krikoları ana modül V tarafından kumanda edilir.
Pencere kaldırıcıları çekme / basma şalteri üzerinden kumanda edilir.
Z8 (E52) modelinde ek olarak sürücü tarafındaki ayna ayarlaması için olan değişken şalter üzerinden sürücü tarafından harekele sürücü veya yolcu kapısı penceresinin kumanda edilmesi seçilebilir.
”Arka pencere kaldırıcısı” (E46) donanımında orta konsoldaki ek bir şalter yardımı ile çocuk emniyeti devreye alınabilir ve devreden çıkartılabilir.
E46 Cabrio modelinde orta konsola ek bir şalter takılmıştır (merkezi FH şalteri), bunun üzerinden tüm pencereler aynı anda açılır veya kapatılabilir.
E83'de sürücü kapısına, üzerindeki şalterlerle aracın tüm camlarına kumanda edilebilen bir kapı modülü takılmıştır. Kapı modülünün ayrı bir gerilim beslemesi vardır. Ana modül V ile iletişim LIN-Bus üzerinden kurulur.
Şalterler her iki çalışma yönünü için iki açma kapama kademesine sahiptir.
İlk basamak, sıradan cam açma kapama çalışması için kullanılır, yani şalter basılı veya çekilmiş olduğu durumda ve elektrikli cam motoru bloke edilmediği sürece motor çalıştırılır.
Eğer şalterin ikinci kademesi çalıştırılır (fazla basılır) ve ardından serbest bırakılırsa kısa basma fonksiyonu aktif duruma getirilir. İlgili elektrikli cam motoru, ilgili son pozisyona ulaşılana kadar aktifleştirilir. Kısa dokunma fonksiyonuna ara verilmesi veya durdurulması, şaltere herhangi bir yönde tekrar basıldığında her zaman mümkündür.
E46 Cabrio, E52 Z8 ve E85 Z4 modellerinde pencere kapatma için ”kısa basma fonksiyonu” sadece sürücü kapısında mevcuttur, çünkü bu modellerde bir sıkışma koruması bulunmaz.
”Sıkışma emniyeti” ve ”kısa dokunma fonksiyonu kapama” fonksiyonları kodlanmamış olan ülkelere özgü versiyonlarda, kısa dokunma fonksiyonu ancak terminal R'den sonra aktiftir.
Elektrikli cam krikosu şalteri, tüm hareketlerin kontak konumlarını tanımlayan 2 kontağa sahiptir (kodlanmış şalter). Geleneksel kullanım 2 kontak ”AÇIK” ve ”KAPALI” ile belirtilir. Kısa dokunma fonksiyonu, ”AÇ” ve ”KAPAT” aynı anda aktif olduğu zaman gösterilir. Kısa dokunma fonksiyonunun yönü, bu iki sinyalden hangisinin ilk olarak aktifleştirilmiş olmasına bağlıdır.
Not:
Ana modül her iki sinyali de 5 milisaniye içerisinde belirlerse (sadece şalter üzerine vurulması gibi yanlış kullanımlarda mümkündür), artık bir yön ayrımı kararı veremez ve böylece pencere kaldırıcısını aktif duruna getirmez.
Arka elektrikli cam şalterleri, orta konsola bu amaçla yerleştirilmiş şalter üzerinden devreden çıkarılabilir. Bu esnada şalter kapalı durumdadır.
Arka elektrikli camlarda kısa dokunma fonksiyonu uygulanması sırasında çocuk emniyet şalterine basılırsa, kısa dokunma fonksiyonu yarıda kesilir.
Çocuk emniyetine rağmen, araç ”çarpma modunda” geçtiğinde, yani çarpma sezicisi tetiklendiğinde arka pencereleri arka şalterlerden açmak mümkün olur.
Camların indirilmesinde pencere camları bir kapının açılması sonrasında otomatik olarak birkaç santimetre açılır. Kapının kapanmasından sonra cam tekrar kapanır.
Pencerenin, kapı açılmadan önce tamamen kapatılmış olması bu fonksiyonun koşuludur. Açılmış olan bir camın pozisyonu değiştirilmez.
E46 Coupé modelinde, kilitlenmiş araçta merkezi kilitleme kısa aralıkla iki defa açılmış ise, ”binme yardımı” olarak ek olarak sürücü kapısının penceresi tamamen açılabilir (kapı kilidi veya uzaktan kumanda üzerinden). Camın kapatılması, sürücü kapısı açılıp tekrar kilitlenince otomatik olarak gerçekleşir. Açıklama: Bu fonksiyon kodlama bilgileri üzerinden kontrol edilir ve yalnız ”seçmeli kilit açma” kodlanmamışsa mevcuttur.
Motorların son pozisyon kapatması, ölçülen akım üzerinden yapılır. Başlangıç açma ve kapama evresi sırasında referans olarak kaydedilen ve saklanan azami bir akım aşıldıktan sonra (”faaliyet evresi”), ilgili son pozisyon belirlenir ve motor kapatılır.
Elektrikli cam motorlarının aşırı ısınmasını engellemek için, her bir motor kendi tekrarlama blokajına sahiptir. Tekrarlama blokajı, motor bir dakika süreyle devamlı olarak çalıştırıldığında devreye girer.
Örneğin bir blokaj sinyalinin olmaması ya da mekanik sistem bir arıza olması durumunda ilgili motoru kapatmak amacıyla, elektrikli camların çalışması genel olarak 8 saniye sonra her zaman devreden çıkarılır.
Sıkışma emniyeti sezicisi tutarsız değerler verdiğinde (sürekli basılı, kısa devre veya kesik kesik), 'kapatma' yönündeki kısa basma fonksiyonu ve 'konforlu kapatma' fonksiyonu kullanılamaz hale getirilir. Cam bu durumda sadece sürekli basılı şalter pozisyonunda kapatılabilir.
Cam krikosu motorları kumanda röleleri ana modül V üzerinde yer alır. Hatalı bir röle ana modülde tanınır ve hata olarak hata hafızasına kaydedilir.
Limousine, Touring ve Coupé'de kapıların tüm cam çerçevelerinde üst alanlarda sıkışma emniyet çıtaları monte edilmiştir. Bir çıta 2 adet, plastik içine dökülmüş, üzerine basıldığında elektrik geçiren bir bağlantıyı kuran kontak şeridinden oluşur.
Pencerenin kapatılması sırasında sıkışma koruması çıtası bastırılırsa, kapatma işlemi yarıda kesilir ve pencere yaklaşık 1 - 2 saniye 'Açma' yönünde kumanda edilir.
Sıkışma emniyeti, şalter (kısa dokunma fonksiyonu, fakat sürekli basılıyor) sürekli basılırsa aktif DEĞİLDİR.
Sezici durumu |
Sezici nominal direnci |
Normal açık |
3 k Ohm (+/- %5) |
Basılı |
< 1 kOhm |
E46 Cabrio ve Compact (09/2003'e kadar), E52 Z8 ve E85 Z4 modellerinde sıkışma emniyeti çıtası bulunmaz. Yasal talimatlar nedeni ile pencere kapatması için ”kısa basma fonksiyonu” sadece sürücü kapısında mevcuttur.
E46 Cabrio ve Compact (09/2003'ten itibaren) ve E83 modellerinde sıkışma koruması tek tek cam krikosu motorlarına entegre edilmiştir.
Önemli!
Tek tek cam krikosu motorları üzerinde yapılacak onarım çalışmalarının ardından, sıkışma emniyetini devreye almak için bir standartlaştırma yapmak gerekir.
Standartlaştırma
Standartlaştırma ilgili camın öncelikle tamamen açılmasıyla yapılır. Bunun ardından cam, ilgili cam krikosu şalterinin şalter konumu 2'de sürekli tutulmasıyla kapatılır. Son konuma ulaşaıldıktan sonra şalter yaklaşık 1 saniye daha şalter konumu 2'de tutulmalıdır.
Sürücü kapısının ve yolcu kapısının kilit silindiri üzerinden veya ”telsizli uzaktan kumanda” donanımında uzaktan kumanda (Sürücü kapısı kilit silindiri takılı DEĞİLDİR) üzerinden pencereler - ve açılır tavan da - terminal ”R” devreden çıkartılmış olduğu sürece açılabiir ve kapatılabilir.
Konforlu açma, kilitleme silindiri 3 saniyeden uzun bir süre ”kilit açma” pozisyonunda tutulunca veya uzaktan kumanda üzerinde ilgili düğme açılma süresince basılı tutulunca gerçekleşir. Evre kesilirse veya ara verilirse (anahtar ya da uzaktan kumanda düğmesi serbest bırakılmış), anahtarın veya düğmenin 2 saniye içerisinde tekrar devreye sokulması halinde, konforlu açma fonksiyonuna tekrar geçilebilir.
Konforlu kapatma, kilitleme silindiri 2 saniyeden uzun bir süre ”kilitleme” pozisyonunda tutulunca veya uzaktan kumanda üzerinde ilgili düğme kapanma süresince basılı tutulunca gerçekleşir. Sıkışma emniyeti konforlu kapatma sırasında aktiftir.
En fazla 110 saniye sonra, örneğin şalterin takılı kalması durumunda ”konforlu açılma” ya da ”konforlu kapanma” aktif talimatı iptal edilir.
Konforlu açma fonksiyonu konforlu kapatmadan fonksiyonel olarak ayrıdır ve münferit veya birleşik şekilde ülke versiyonuna bağlı olarak kodlanmış olabilir.
Havalandırma camları, arka elektrikli camlar gibi, ana modül tarafından devreye alınır.
Akım ölçümü aracılığıyla son pozisyonda kapatma mümkün değildir. Bu nedenle, azami bir devrede kalma süresi belirlenmiştir. Bu, gerilime bağlıdır.
Gerilim / Volt |
Dereye sokma süresi / Saniye |
< 9 |
8 |
9 - 10 |
8 |
10 - 11 |
7 |
11 - 12 |
6 |
12 - 13 |
5 |
13 - 14 |
4 |
Manüel tentede ”Tente kapağı kilidini açma” tuşuna basıldığında, camlar yak. 1 saniye kadar indirilir. Ön şart, pencere kaldırıcısının kullanılabilir olması (örneğin kontak kilidi 1 konumunda) ve en az bir pencerenin tamamen kapalı olmasıdır.
Otomatik tentede ”Tentenin açılması” tuşuna basıldığında camlar aşağı hareket eder. Tuş serbest bırakılmazsa, 1,5 saniye sonra pencerenin açılması durdurulur.
Tentenin kapatılmasından sonra tuşa tekrar basılması ile camlar kapatılır. Bunun için tente kontrol modülü (CVM) ana modüle ”Camı kapat” komutunu gönderir.
Sinyal artık gönderilmiyorsa veya bir blokaj akımı tanınırsa, kapatma işlemi durdurulur.