Gösterge paneli: dahili test fonksiyonları, servis aralığı göstergesi (SIA), kontrol üniteleri değiştirilirken önlemler

Gösterge paneli, diğer fonksiyonların yanı sıra, otomatik işleyen ve manuel olarak yürütülen test fonksiyonlarına ve ayrıca servis faaliyetleri fonksiyonlarına sahiptir.

• Check kontrolü fonksiyonu ile, aracın dış aydınlatmasına ait lambalar sürekli olarak denetlenir.
  
• Sürüş öncesi kontrol ile, terminal 15 AÇIK durumda iken önemli kontrol ve ikaz lambalarının fonksiyonları otomatik olarak kontrol edilir.
  
• Test fonksiyonları ile kodlama verileri gösterilebilir ve diyagnoz test cihazı olmadan bir arıza araması yapılabilir.
  
• Servis aralığı göstergesi (SIA) (yağ servisi veya muayene veya zaman muayenesi) ile, veriler gösterilebilir ve geri çekilebilir.
  
• Kontrol ünitelerinin değiştirilmesinden sonra-Gösterge paneli ve/veya ışık bağlantı merkezi (LSZ)-, araç şasi numarası mutlaka standartlaştırılmalıdır.
  

testlerde ve ayarlamalarda, gösterge panelinin bütün gösterge imkanları kullanılır:

• İbreli gösterge elemanları
  
• LC-ekranı 1 (hız göstergesinde)
  
• LC-ekranı 2 (vites göstergesi)
  
• Kontrol ve İkaz lambaları
  

Fonksiyon açıklamaları gösterge paneli fonksiyon açıklamalarında: Göstergeler ve fonksiyonlar açıklanmıştır.

Parça kısa tarifi

K busu

K-Busu (gövde elektroniği), gövde elektroniği ile gösterge paneli arasındaki veri alış-verişine hizmet eder. Veri alış-verişi, veri mesajlarıyla yapılır.

PT-CAN-Busu

PT-CAN-Busu (Powertrain-CAN-Busu), motor elektroniği, dinamik stabilite kontrolü (DSC) ve gösterge paneli arasındaki veri alış-verişine hizmet eder. Veri alış-verişi, veri mesajlarıyla yapılır.

D-Busuu

D-Busu (diyagnoz busu), gösterge paneli ile bir test cihazı arasındaki veri alış-verişine hizmet eder. Veri alış-verişi, veri mesajlarıyla yapılır.

byteflight

byteflight, Gateway etkisi olan güvenlik ve bilgi modülü (SIM) üzerinden K-Busuna bağlanmıştır. Bu bus bağlantısı üzerinden SBSL'den ve SBSR'den gelen bilgiler gösterge paneline aktarılır.

Gösterge paneli

Gösterge paneline, kontrol ünitesi, sinyal çalışması için devreler, gerilim beslemesi ve kullanım ve gösterge elemanları entegre edilmiştir.

Gösterge paneli diğer Bus katılımcıları için Master fonksiyonuna sahiptir ve Gateway modülü olarak PT-CAN-Busu (Powertrain-Bus), K-Busu (Gövde elektroniği Busu) ve D-Busu (Diyagnoz Busu) birleştirir. Bilgi alış verişi veri telgrafları vasıtasıyla yapılır. Gösterge paneli, bunun için sinyalleri de doğrudan sezicilerden elde eder.

Kodlama verileri ve süreksiz olmayan sayaç durumları gösterge panelinde saklanır.

S/R (Set/Reset) tuşları ile, sol ve saat sembolü (sağ) aşağıdaki ayarlar mümkündür:

S/R-tuşu:

• Günlük sürüş mesafesinin geri alınması
  
• SIA-Reset menüsünün kullanımı
  
• Saatin ayarlanması
  
• test fonksiyonlarının kullanımı
  

Saat sembolü tuşu (sağ):

• Saat ayar modunun çağırılması
  
• SIA-kalan mesafe göstergesinin sorgulanması sırasında SIA- servis tarihi
  

Direksiyon mili şalteri (LSS)

Direksiyon mili şalterindeki (LSS) eksenel tuş ile araç bilgisayarının değerlendirilmesi devreye sokulabilir. Buna ilaveten, dijital saat veya dış sıcaklık göstergesi seçilebilir.

Işık bağlantı merkezi (LSZ)

Işık bağlantı merkezi (LSZ), gösterge panelinin aydınlatmasını devreye sokar ve gösterge yüzünün, ibrenin ve ekran aydınlatmasının parlaklığını kontrol eder. Bilgiler, veri mesajlarıyla K-Busu üzerinden gösterge paneline aktarılır.

Ana fonksiyonlar

Check-kontrol

Işık şalteri merkezi (LSZ) terminal 15 AÇIK dan itibaren araç dış aydınlatmasının ampullerini kontrol eder. Işık şalteri merkezi (LSZ) bir lamba arızasını mesaj olarak K Bus üzerinden gösterge paneline bildirir. Aşağıdaki lambaların bozulması Check-kontrol (lamba arızası) kontrol lambası ile gösterilir:

• Kısa huzme, uzun huzme, park lambaları
  
• Arka plaka lambası
  
• Fren lambası, sol ve sağ
  
• Arka sis lambaları, sol veya sağ
  

Basit olarak arıza bulma durumu, diyagnoz veya test fonksiyonu üzerinden hazır duruma getirilir.

Sürüş öncesi kontrol

Sürüş öncesi kontrol, önemli kontrol ve ikaz lambaları için bir testtir. Terminal 15 AÇIK durumda iken, sürüş öncesi kontrol ile aşağıdaki kontrol ve ikaz lambaları otomatik olarak devreye sokulur.

Hatasız yürüyen bir sürüş öncesi kontrolünün sonunda, tüm kontrol ve ikaz lambaları kapatılır.

Test fonksiyonları

Test fonksiyonları, kodlanmaların kontrol edilmesine ve diyagnoz test cihazı olmadan arıza aranmasına hizmet ederler. Test fonksiyonları, LC-ekranı gösterge bölgesinin 1 (mesafe göstergeleri) üst satırında gösterilir. Alt satırda bulunan araç bilgisayarı fonksiyon göstergesi muhafaza edilir.

Not: Test fonksiyonları, sadece R terminali ve terminal 15 DEVREDE ve araç ve motor tamamen durmuş iken yapılabilir.

Test fonksiyonları, aşağıdaki şekilde devreye sokulur

• R terminali veya terminal 15 DEVREDE iken S/R-tuşuna uzun basılarak (> 5 saniye) veya
  
• Terminal R devreye sokulurken S/R-tuşuna basılarak.
  

1 ve 2 no'lu test fonksiyonları serbest girişlidir. Aşağıdaki test fonksiyonlarına ancak kilit açıldıktan sonra 19 no'lu test fonksiyonu üzerinden ulaşılabilir. 19 no'lu test fonksiyonunda, gösterge saniye mertebesinde L_on (Lock on = kilitleme) durumundan, L_oFF (Lock off = kilit açma) durumuna geçer.

Test fonksiyonu kilidinin açılması:

S/R-tuşuna L_oFF (Lock off = kilit açma) göstergesi durumunda basılmalıdır. Gösterge 0 no'lu test fonksiyonuna (test fonksiyonunu terk etme) atlar.

Test fonksiyonunun kilitlenmesi:

S/R-tuşuna L_on göstergesi durumunda basılmalıdır. Bundan başka test fonksiyonları daima 19 no'lu test fonksiyonu üzerinden kilitlenmelidir.

Not: Test fonksiyonları, bir terminal değişiminden sonra daima kilitlenir.

Test fonksiyonlarının sona erdirilmesi:

Test fonksiyonları aşağıdaki şekilde sona erdirilirler,

• Terminal R KAPALI durumundan çevrilerek veya
  
• S/R-tuşuna uzun basılarak veya
  
• 21 no'lu test fonksiyonunun çağırılmasıyla.
  

Test fonksiyonu tablosu:

Değersiz veri dosyalaması

Güncel servis aralığı göstergesi verileri ve kilometre durumu, gösterge panelinin kontrol ünitesinde saklanır. Gösterge panelinin kontrol ünitesi, buna paralel olarak bu verileri ritmik olarak K-Busu üzerinden ışık bağlantı merkezine (LSZ) ve elektronik çalıştırma engeline (EWS) saklanmak üzere gönderir. Saklama işlemi

• toplam yol mesafesi sayacı için her 100 km'de bir,
  
• yakıt tüketimi için her 10 Litrede bir,
  
• servis aralığı günleri için günlük olarak ve
  
• terminal 15 AÇIK durumunda (RDA-durum mesajı) gerçekleşir.
  

Yedeklenmiş veri saklaması nedeni ile veriler bir kontrol ünitesi değişiminde korunur.

Elektronik çalıştırma engeli (EWS) kontrol ünitesi, verileri yeni servis-kabul konsepti (anahtar okuyucu ve SAM 1) kontak anahtarına aktarır.

Elektronik çalıştırma engeli (EWS) kontrol ünitesinde, servisle ilgili verilerin saklanması için hafıza yeri (her 16 bayt için 12 blok) öngörülmüştür. İlk dört blokta, diğerlerinin altında aşağıdaki veriler yerleştirilir:

• Kilometre durumu
  
• Servis aralığı göstergesi
  
• Araç şasi numarası
  
• Minder kodu
  
• Renk kodu
  

Terminal R AÇIK durumunda, anahtar kodunun doğruluğunun teyidinden sonra, ilk dört blok anahtara (Transponder) aktarılır. Sürüş işletmesinde, EWS'deki servis aralığı göstergesi için verilerin değişmesi durumunda, anahtardaki veriler de güncelleştirilir. Kilometre durumu, sürüş işletmesinde her 5 dakikada bir anahtara güncelleştirilir.

Anahtar okuyucu ve servis kabul modülü 1 (SAM 1)

Anahtar okuyucu ile, servis kabulünde araç anahtarı okunabilir. Araç anahtarı sürülür sürülmez, okuma cihazı depolanmış araç verilerini elde eder. Bilgiler, araç modeline bağlı olarak servis kabul modülünün 1 (SAM 1) yardımıyla bir ekran maskesinde gösterilir.

Servis kabul modülü 1 (SAM 1), anahtar okuyucu tarafından okunan verileri otomatik olarak yorumlayabilir, gösterebilir ve vade planlamasına veya sipariş açılmasına aktarabilir.

SAM 1-Maskesi SIA IV'de sadece işlem temelinin sonraki sisteme (DMS) iletilmesi öngörülmüştür. Aşağıdaki veriler SAM 1-ekran SIA IV'de gösterilir:

• Anahtar varyantları
  
• Okuma tarihi
  
• Vadesi gelmiş (muayene veya yağ servisi)
  
• Servis için kalan yol mesafesi (kilometre bilgisi)
  
• Kilometre durumu
  
• Minder kodu
  
• Renk kodu
  
• Tip anahtar
  
• Araç şasi numarası
  

Servis aralığı göstergesi (SIA)

terminal R AÇIK durumundan itibaren LC-ekranı devreye girer. Servis aralığı göstergesi (SIA), LC-ekranı-gösterge bölgesi 1'de 5 saniye gösterilir. Servis aralığı göstergesi (SIA), yağ servisini veya muayeneyi veya zaman muayenesi fonksiyonlarını ilgili vade tarihleriyle birlikte gösterir.

Servis aralığı göstergesi gösterildiğinde, toplam yol mesafesi sayacı, günlük mesafe sayacı ve araç bilgisayarı fonksiyonları iptal edilir.

Araç gider gitmez, 3°C'nin (buzlanma ikazı) altındaki dış sıcaklık gösterilir.

Kalana yol 50 km'lik adımlar şeklinde (ABD varyantında 25 mil) gösterilir.

Yol muayenesi: Vadesi gelmiş bir yol muayenesi, yağ servisi ve muayene yazısı ile gösterilir. Yol muayenesinde, kalan yol mesafesi miktarı gösterilir. Kalan yol miktarı, bir sonraki bakım aralığına kadar sürülecek olan gerçek kilometre değeridir. Servis aralığının aşılması durumunda, sonradan kat edilen kalan yol mesafesi bir eksi işareti ile gösterilir. Gösterge o zaman yanıp söner. Bir yol muayenesinin (yağ servisi ve muayene) vade bitimi, bu arada tipe bağlı olan ortalama tüketimden de hesaplanır. Bu yüzden yağ servisi ve muayene, belli şartlar altında aynı zamanda gösterilebilir.

Kalan yol göstergesi sırasında saat sembolü tuşuna basılarak, servis aralığı göstergesi zaman muayenesi göstergesine çevrilir.

Zaman muayenesi: Bir zaman muayenesi (fren hidroliğinin değişimi), bir saat sembolü ve tarih göstergesi ile (zaman muayenesi için ay ve yıl ile birlikte kodlanmış vade) gösterilir. Bir sonraki zaman muayenesi vadesi, saat sembolü tuşuna basıldıktan sonra 5 saniye süre gösterilir. Zaman muayenesinin vade bitiminde, kalan yol mesafesi göstergesine ilave olarak saat sembolü yanar. Yağ servisi ve muayene yazıları iptal edilirler.

Saat sembolü tuşuna basılarak, gösterge tekrar çevrilir.

Servis aralığı göstergesinin geri çekilmesi: Sırada bekleyen servis, sadece S/R-tuşu ile gösterge panelinin SIA-sıfırlama menüsü üzerinden geri çekilebilir. Yol muayeneleri (yağ servisi ve muayene) ve zaman muayeneleri, kodlama verilerinde tespit edilmiş olan asgari tüketim miktarına veya asgari aralık süresine (gün - sınırı) ulaşıldıktan sonra, tek tek geri çekilebilirler. Bir servis sayacı, servis aralığı göstergesinin geri çekilmesi hakkında bilgi verir.

UYARI: Servis sayacı, şimdi diyagnoz tarafından kullanılmaz.

Yol muayenesinin S/R-tuşu ile geri çekilmesi:

1. Kontak anahtarı konumu ”0” (Terminal 15 ve Terminal R KAPALI)
   
2. S/R-tuşuna basılmalı ve tutulmalı
   
3. Kontak anahtarı”1” konumuna çevrilmelidir (terminal R AÇIK)
   Gösterge: Test fonksiyonu
   
4. Tuşa >5 saniye tekrar basılması (Test fonksiyonlarının atlatılması)
   Gösterge: SIA YAĞ SERVİSİ veya MUAYENE servis durumu ve kalan yol mesafesi göstergesi
   Kodlanan 10 litrelik asgari tüketim miktarı olan yakıt tüketilmiş ve bir geri çekme mümkün ise, yol servisi ”Reset”ile gösterilir.
   Böylece, yanlışlıkla geri alma ile ortaya çıkan bir yanlış sıralamayı (yağ servisi, bakım) düzeltmek, tüketim miktarının 1/5'ı toplanıncaya kadar beklemeye gerek kalmaksızın, mümkündür.
   Kodlanan asgari tüketim miktarına ulaşılmamış ve herhangi bir geri çekme mümkün değil ise, yol servisi ”Reset”'siz gösterilir.
   
5. ”Reset”yapılması için, tuşa > 5 saniye basılmalıdır.
   Gösterge: Servis durumu, ”Reset” 5 saniye için yanıp söner
   
6. Yanıp sönme safhası sırasında S/R-tuşuna kısaca basılmalıdır. Reset işlemi yapılır.
   Gösterge: Yeni durum 5 saniye için gösterilir
   Eğer geri çekilmeyecek ise, S/R-tuşuna basılmamalıdır. 5 defa yanıp söndükten sonra, eski durum 5 saniye süreyle gösterilir.
   
7. Yağ servisi veya muayenesi bittikten sonra, zaman muayenesinin durumu gösterilir.
   
8. Eğer zaman muayenesi kodlanmamış ise, SIA sonu 2 saniye süreyle gösterilir
   

Zaman muayenesinin geri çekilmesi:

Not:

• Zaman muayenesinin geri çekilmesi için akışa, yol muayenesi üzerinden ulaşılır.
  
• Zaman muayenesinin münferit resetleri arasında mutlaka 20 gün (kodlanabilen) geçmiş olmalıdır.
  
• Zaman muayenesi, eğer sırada bir yağ servisi veya muayene varsa, 180 güne kadar öne çekilebilir. Böylelikle servis çalışmaları birleştirilebilir.
  

1. Kodlanmış zaman muayenesi durumunda, servis durumu gösterilir.
   Zaman muayenesi, kodlanmış olan gün sınırına ulaşıldı ise, ”Reset” ile gösterilir.
   
2. ”Reset”işlemini yapmak için S/R-tuşuna > 5 saniye basılmalıdır.
   Gösterge: Servis durumu yanıp sönüyor
   
3. Yanıp sönme safhası sırasında S/R-tuşuna kısaca basılmalıdır. Reset işlemi yapılır.
   Gösterge: Yeni vade 5 saniye süreyle gösterilir
   Eğer geri çekilmeyecek ise, S/R-tuşuna basılmamalıdır. 5 defa yanıp söndükten sonra, eski vade 5 saniye süreyle gösterilir. Ondan sonra
   Gösterge: SIA sonu2 saniye için
   
4. Eğer sıfırlama için gün sınırına ulaşılmamış ise, S/R-tuşuna kısaca basılmalıdır.
   Gösterge: SIA sonu2 saniye için
   

Gösterge panelinin değiştirilmesi

Gösterge panelinin fonksiyon kapsamı, süreksiz olmayan bir veri hafızasında depolanmış olan kodlama verilerinden belirlenir. Kodlama verileri, besleme gerilimi kesildiğinde bile muhafaza edilir. Gösterge panelinin değişiminde, değişime yol açan nedenlere bağlı olarak, mutlaka değişik önlemler alınmalıdır. Aşağıdaki dört durum, yöntemleri göstermektedir.

Durum 1: Gösterge paneli kontrol ünitesi arızalıdır ve ışık bağlantı merkezi (LSZ) kontrol ünitesi iyi durumdadır

Durum 2: Gösterge paneli kontrol ünitesi iyi durumdadır ve ışık bağlantı merkezi (LSZ) kontrol ünitesi arızalıdır

Durum 3: Gösterge paneli kontrol ünitesi ve ışık bağlantı merkezi (LSZ) kontrol ünitesi mutlaka değiştirilmelidir

Not:

• Kontrol üniteleri, eğer değiştirilmeleri kaçınılmaz (hafızaya alınmış toplam yol mesafesi durumu tekrar geri getirilemeyecek şekilde kayboluyor) ise, ancak o zaman aynı anda değiştirilirler.
  
• Akümülatör kutupları sökülmelidir!
  

Durum 4: Gösterge paneli kontrol ünitesinin ve ışık bağlantı merkezi (LSZ) kontrol ünitesinin deneme usulü ile değiştirilmesi

Not: Her iki kontrol ünitesinden birinin deneme mahiyetinde değiştirilmesi prensip olarak mümkün olmakla birlikte bundan mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.

UYARI: Gösterge panelinin ve ışık bağlantı merkezinin (LSZ) aynı anda değiştirilmesinden kaçınılmalıdır. Toplam yol mesafesi sayacının durumu kaybolur.

Araç ve anahtar-hafızası

Araç hafızası fonksiyonlarının göstergeleri:

Servis için uyarılar

• Gösterge panelinin değişimi sırasında ışık bağlantı merkezinin (LSZ) kilometre durumu geri okunur ve orijinal kilometre durumu tekrar oluşturulur.
  UYARI: Bu fonksiyona sadece yeni parçalarla< 255 km izin verilir.
  

• Aşağıdaki fonksiyonlar için gösterge paneli fonksiyon açıklamasına bakınız: Göstergeler ve fonksiyonlar
  - Yedeklenen veri depolama
  - Gösterge panelinin parlaklık kontrolü
  

Ülke modeli

ABD, Kanada ve Japonya pazarları ile ilgili araçlardaki SIA'da sadece kalan yol mesafesi gösterilir. Zaman muayenesi kodlama dışına çıkarılmıştır, saat sembolü belirmez.

Diyagnoz

E85'de diyagnoz iletişimi için diyagnoz dili olarak DS2 (Diyagnoz arabirimi 2) kullanılır. Diyagnoz için KWP2000'i (Key Word Protocol 2000- anahtar kelime protokolü) kullanan kontrol ünitelerinin de tatbik edilebilmesi için, E85'te KWP2000* mevcuttur.

KWP2000, otomobil endüstrisi tarafından diyagnoz için standartlaştırılmış bir protokoldür.

KWP2000* protokolünde, KWP2000 protokolü DS2'nin diyagramlarına entegre edilmiştir.