Alçaltılabilir hardtop

Alçaltılabilir hardtop

Yeni BMW 3 Serisi'nin Cabrio E93 modelinde ilk önce alçaltılabilir hardtop kullanıma sunulmuştur. Üç parçalı tavan konstrüksiyonu kolay monte edilebilir çelik sacdan üretilmiştir. Tavan yaklaşık 22 saniye içinde açılır ve yaklaşık 23 saniye içinde kapanır.

Alçaltılabilir hardtop aşağıdaki avantajları sağlar:

• arttırılmış sağlamlığı ile kapalı tavan ile yüksek sürüş konforu
  
• ince C direği ve büyük arka camı ile kapalı tavanda da dışarıya rahat bakış
  
• Toplam 170 santimetrelik yükseklik ile garajlarda da açma ve kapatma mümkün
  
  

Merkezi bir hidrolik ünite alçaltılabilir hardtopu tahrik eder. Hareket işleyişi 8 hidrolik silindir tarafından desteklenir. Ayrıca hareket işleyişinde 6 gazlı amortisör bulunmaktadır. Hidrolik ünite Cabrio-Top modülü tarafından (CTM) kumanda edilir. Toplamda 14 sezici hareket işleyişini denetler.

Dikkat! Acil kullanım sadece serviste.

Alçaltılabilir hardtopun müşteri için acil kullanımı ön görülmemiştir. Buna rağmen serviste acil kullanım mümkündür.
Acil kullanım ayrıntılı olarak onarım kılavuzunda açıklanmıştır.

Parça kısa tarifi

Aşağıdaki parçalar alçaltılabilir hardtop için tanımlanmıştır:

Alçaltılabilir hardtop'taki mikro şalter

Toplam 5 mikro şalter Cabrio-Top modülüne bir sinyal gönderir (CTM):

• Rüzgar paneli mikro şalteri ulaştı (1)
  Bu mikro şalter araç tarafında rüzgar panelinin soluna monte edilmiş. Eğer tavan ön kılavuz pimi rüzgar paneline ulaştığında mikro şalter açılır. Bu pozisyondan itibaren hardtop kilitlemesi tahriki kumanda edilir. Tavan kilitleniyor.
  
• Rüzgar paneli mikro şalteri kilidi açıldı (2)
  Bu mikro şalter hardtop kilidi için tahrikin alt soluna takılmıştır. Mikro şalterin bağlantı noktası eğer mandal tam kilitlendiyse açılır. Mandallar rüzgar panelinde olduğu gibi, bagajdaki ana plakaya da kilitlenebilir. Eğer hardtop tam kapalı ise mikro şalterin bağlantı noktaları açıktır (yüksek sinyal). Hardtop açıldığında mandal kilidi açılır ve mikro şalter kontakları kapatılır. Tavan paketinin bagaja yerleştirilmesinden sonra ana plakanın mandalları kilitlenir. Bu arada mikro şalterin bağlantı noktaları açılır.
  
• Rüzgar paneli mikro şalteri kilitlenir (3)
  Bu mikro şalter hardtop kilidi için tahrikin alt sağına takılmıştır. Bu mikro şalterin bağlantı noktaları eğer mandal rüzgar panelinde tam kilitlendiğinde kilitlidir. CTM'den yüksek sinyal alındığında hardtop mandalının açılma işlemi tamamlanmıştır. Aynı şekilde ön tavan bölümünden orta tavan bölümüne ve her üç tavan bölümü kilidi birbirlerinden ayrılmıştır. Eğer ardından tavan üst üste sürülüp ve bagaja yerleştiriliyorsa, mikro şalter bağlantı noktaları açık kalır. Mandal kilidi başlangıcı ile mikro şalter bağlantı noktaları ile tekrar kilitlenir.
  
• Mikro şalter bağlantı kilidi sağda kapalı (4), mikro şalter bağlantı kilidi solda kapalı (5)
  Bağlantı kilidinin sol ve sağ silindirinde birer mikro şalter bulunur. Bu mikro şalterler CTM'ye eğer bağlantı kilidi kilitli ise bir sinyal gönderir.
  

Alçaltılabilir hardtop'taki hall sezicileri

Toplam 9 hall sezicisi Cabrio-Top modülüne bir sinyal gönderir (CTM):

• Tavan hall sezicisi kısmen açık (1), Tavan hall sezicisi kısmen kapalı (2)
  Tavan için sağ silindirde, silindirdeki piston hareketini algılayan 2 hall sezicisi sabitlenmiştir. Eğer piston dışa sürülmüş ise tavan kısmen açık hall sezicisinden CTM'ye bir sinyal gönderilir. Bu pozisyonda tavan bölümleri tam olarak üst üste gelir. Şimdi tavan bagaja yerleştirilebilir.
  Eğer piston tavan silindirinde tam sürülmüş ise tavan kısmen kapalı hall sezicisi CTM'ye bir sinyal gönderir. Bu pozisyondan itibaren rüzgar paneline ulaşılana kadar hardtop daha yavaş kapanır (doğrudan olmayan sıkışmaya karşı koruma).
  
• Bağlantı kilidi sağda açık hall sezicisi (3)
  Bu hall sezicisi bağlantı kilidi için sağ silindirde bulunur. Eğer piston tam olarak dışarı sürüldüyse hall sezicisi CTM'ye bir sinyal gönderir. Bu konumda arka modül ve arka tavan kilidi gövdeden ayrılmıştır.
  
• Arka modül kapalı hall sezicisi (4)
  Bu hall sezicisi ön ana yatağın sağına takılmıştır. Arka modül en alt pozisyona ulaşınca hall sezicisi CTM'ye bir sinyal gönderir. Arka modülde son pozisyona ulaşıldığında sinyalin gönderilmesini sağlayan braket mevcuttur.
  
• Tavan paketi indirilmiş hall sezicisi (5)
  Bu hall sezicisi bagajda sağ ana plakaya monte edilmiştir. Tavanın kılavuz pimleri önde ana plakada kılavuza ulaştığında hall sezicileri CTM'ye bir sinyal gönderir. Bu pozisyondan itibaren hardtop kilidi için tahrik kumanda edilebilir ve arka modül tekrar kapatılabilir.
  
• Arka modül açık hall sezicisi (6), Arka modül neredeyse kapalı hall sezicisi (7)
  Arka modül için sağ silindirde pistonların arka modül silindirinde hareketini algılayan 2 hall sezicisi monte edilmiştir. Eğer piston dışa sürülmüş ise CTM'ye bir sinyal gönderilir. Arka modül bu pozisyonda tamamen açıktır. Tavan paketi bagaja tamamen yerleşebilir veya bagajdan kaldırılabilir. Neredeyse kapalı arka modül hall sezicisi, piston silindirde tam olarak sürüldüğünde CTM'ye bir sinyal gönderir. Bu pozisyondan itibaren son pozisyona ulaşılmasına kadar arka modül daha yavaş kapanır.
  
• Bagaj bölmesi için hall sezicisi (8)
  Bagaj bölmesi hall sezicisi bagaj bölmesinin alt konumda olduğunu bildirir. Böylelikle önemli bir fonksiyon koşulu yerine getirilir. Bu sinyal devre dışı kaldığında hardtop kullanılamaz (kapatılabilir). Hall sezicisi, sol arka modül yatağına takılmıştır.
  
• Tavan paketi kaldırılmış hall sezicisi (9)
  Sağ ana kolon silindirinde, piston ana kolon silindirine sürüldüğüne CTM'ye sinyal gönderen bir hall sezicisi sabitlenmiştir. Ana kolon silindirleri sürüldüğünde tavan kalkmıştır.
  

Kullanım için tuş

Tuş orta konsolda Controller ve kol dayanağı arasında bulunmaktadır. Alçaltılabilir hardtop için olan tuş elektrikli cam kumandası şalterinde olduğu gibi işler.

• Tuşun çekilmesi ve basılması ile yan camlar ve alçaltılabilir hardtop açılır.
  
• Basma ve basılı tutma ile alçaltılabilir ve hardtop ve yan camlar kapatılır.
  
  

Eğer tuş hareket sırasında bırakılırsa, alçaltılabilir hardtop veya yan cam hareketi hemen durur. Tuştaki fonksiyon göstergesi 2 LED (kırmızı ve yeşil) ile donatılmıştır. Yeşil LED açma ve kapatma sırasında yanar. Kırmızı LED, hatalı kullanım veya hatalı koşulları işaret eder (örn. bagaj separatörü altta değil).
Kırmızı LED, hardtop ara konumda bulunduğu anda ve aynı zamanda kullanım olmaza, yanıp söner. Yanıp sönmesi hata işaret etmez. Yanıp sönen LED, bu durumda sürülmemesi gerektiğine dikkat çeker.

CTM: Cabrio-Top modülü

Cabrio-Top modülü (CTM) alçaltılabilir hardtopun, tüm fonksiyonları için merkezi kontrol ünitesidir. CTM'nin montaj yeri bölme duvarının sağındadır. CTM alçaltılabilir hardtop, arka modül ve yumuşak kapama otomatiğine kumanda eder. CTM, hardtop kilidi için tahriki kumanda eder. Ayrıca CTM, hidrolik pompa ve 8 hidrolik silindiri 5 valf üzerinden hidrolik ünitesinde kumanda eder.
CTM, K-CAN ile diğer kontrol üniteleri ile bağlıdır. Böylece örn. bagaj kapağı dış sıcaklık, sürüş hızı ve durum bilgileri K-CAN üzerinden alınabilir. Hardtopun açılması veya kapatılmasında CTM, araç erişim sistemine (CAS) bir sinyal gönderir. CAS, cam krikosu mastırıdır. CAN sinyali üzerinden CAS, ayak bölümü modülünü (FRM) ve aynı şekilde irtibat kutusu elektroniğini (JBE) kumanda eder. Sinyal ön ve arka yan camların alçaltılması için talep olarak görev görür.
CTM'den belirli durumlarda müşteri için gösterge panelinde bilgiler Check Control mesajları olarak gönderilir.

Tavanın açık veya kapalı olmasına bağlı olarak:
CTM, anten devresi değişimi için anten değiştiricisi sinyali gönderir.

Hardtop kilidi için tahrik

Hardtopun tavan bölümleri alt alta kilitlenir. Ayrıca rüzgar panelindeki ön tavan 2 mandal üzerinden kilitlenir. Ön tavandaki bir elektromotor tahrik olarak görev yapar.

Elektrikli motor üzerinden sol ve sağ spiral kablo tahrik edilir (açılır tavandaki gibi benzer). Spiral kablonun sonunda öndeki tavandan tavan ortasına itilen kilitleme saplamaları bulunur. Böylece bu tavan bölümleri kilitlenir. Aynı zamanda bir kol üzerinden orta taban bölümü arka tavan bölümü ile kilitlenir.
Rüzgar panelinde mandallar kilitlenir. Ayrıca ortadaki kilitleme kancası kilitlenir.

Hidrolik ünitesi

Hidrolik ünitesi bagaj tabanındaki bir bölmede bulunur.
Hidrolik pompanın uygun valf ayarı ve dönüş istikameti ile hardtop ve arka modülün hareket yönü belirlenir. Hidrolik pompanın dönme yönü 2 röle tarafından kumanda edilir.
Hidrolik pompa 150 ila 200 bar arasında bir çalışma basıncı oluşturur.

Sık kullanılan hardtopta hidrolik pompanın aşırı ısınmasını önlemek için hidrolik pompada sıcaklık ölçülür. Sıcaklık sezicisi şasesiz şekilde 2 kablo ile CTM'ye bağlıdır. Hat kesintisi bir arıza hafızası kaydına neden olur.
90 °C'den itibaren önceden başlamış olan hardtop kapatma hareketi emniyeti son konuma kadar devam ettirilir.
105 °C'de hardtopun hareketi hemen durdurulur. Eğer 90 °C altına inildiyse hareket tekrar devam ettirilebilir.

KOMBI: Gösterge paneli

Gösterge paneli dış sıcaklığı aktarır (bus sinyali).

FRM: Ayak bölümü modülü

Ayak bölümü modülü (FRM) ön cam krikosunu kumanda eder. Hardtopun açılması için yan camların indirilmesi gerekir (CTM'den bus sinyali).

JBE: İrtibat kutusu elektroniği

İrtibat kutusu elektroniği (JBE), ark cam krikosunu kumanda eder. Hardtopun açılması için yan camların indirilmesi gerekir (CTM'den bus sinyali).

İrtibat kutusu elektroniği bagaj kapağının kapalı olduğu sinyalini gönderir (bus sinyali).

İrtibat kutusundaki akım dağıtıcı kutusu Cabrio-Top modülünü (CTM) terminal 30g ile beslenir. İlave olarak CTM, terminal 15 ile Car Access sistemi (CAS) tarafından beslenir. Eğer örn. gerilim beslemesi irtibat kutusu tarafından iptal edildiğinde bile, BMW diyagnoz sistemi ile yeterli bir iletişim hala mevcuttur.

Anten diversitesi

Tavanın açık veya kapalı olmasına bağlı olarak, CTM anten değiştiricisine bir sinyal gönderir. Anten değiştiricisi anteni uygun bir şekilde değiştirir.

Sistem fonksiyonu

Aşağıdaki sistem fonksiyonları alçaltılabilir hardtop için tanımlanmıştır:

• Alçaltılabilir hardtopun açılması ve kapatılması
  
• Konforlu kullanım ve konforlu yükleme
  
• Check-Control-mesajları
  
• Yumuşak kapatma otomatiği
  
  

Alçaltılabilir hardtopun açılması ve kapatılması

Alçaltılabilir hardtopun açılması ve kapatılması için aşağıdaki koşulların yerine getirilmiş olması gerekir:

• Terminal R AÇIK
  
• Dış sıcaklık - 12 °C'nin üstünde
  
• Bagaj kapağı (arka modül) kapalı
  
• Araç duruyor (sürüş hızı 0 km/sa)
  
• Alt bagaj bölmesi
  
• Aracın çapraz eğimi 11 °C'den küçük
  
• Cam krikosu başlangıç ayarına getirildi
  
• Akümülatör gerilimi 11,5 Volt'tan büyük
  
• arka arkaya 5'den az açma ve kapatma işlemi
  
• Hidrolik yağı sıcaklığı açma için azami 90 °C ve kapatma için azami 105 °C
  

Orta konsoldaki tuşun çekilmesi ile koşullar Cabrio-Top modülü (CTM) tarafından kontrol edilir. Başarılı kontrolden sonra yan camlar indirilir. Aynı anda tavan önde rüzgar panelinde ve ayrıca tavan alt alta açılır. Hidroliğin aktifleştirilmesi ile bağlantı kilidi (tavan arka kilidi ve gövde arka modülü) açılır. Şimdi 3 tavan bölümü üst üste sürülür. Ardından arka modül açılır ve tavan paketi yerine yerleşir. Yerine yerleşmiş tavan paketi kilitlenir (rüzgar panelindekine benzer). Arka modül kapatılır ve kilitlenir. Sonunda yan camlar tekrar yukarı çıkar (sadece EURO modeli).

Hardtop ters sıra takibi ile kapanır. Orta konsoldaki tuşa basılması ile koşullar Cabrio-Top modülü (CTM) tarafından kontrol edilir. Başarılı kontrolden sonra gerekirse yan camlar indirilir (yeşil LED yanar). Ardından arka modül açılır ve kapatılır. Aynı zamanda tavan paketi kilidi de açılır. Eğer arka modül tam açıldıysa, tavan paketi açılır. Eğer tavan paketi son konumuna ulaştıysa arka modül kapatılır, bağlantı kilidi ile kilitlenir ve ardından tekrar açılır. Şimdi tavan bölümleri tavan önde rüzgar paneline ulaşana kadar birbirinden ayrılır. Ardından tavan önde rüzgar panelinde ve ayrıca tavan alt alta kilitlenir. Sonunda tavan arkada ve arka modül gövde ile kilitlenir. Tuştaki yeşil LED söner. Eğer tuş buna rağmen basılı kalırsa yan camlar yukarıya kalkar.

Bagajın yüklenmesi ve boşaltılması için konforlu kullanım ve konfor fonksiyonu

İndirilebilir hardtop uzaktan kumanda üzerinden ve ayrıca kapı kilidinde mekanik anahtar ile açılabilir. SA ”Comfort Access” olan araçlarda hardtop tanım vericisi üzerinden açılabilir ve kapatılabilir.

Yükleme ve boşaltma için olan yeni konfor fonksiyonu açılmış olan tavanda garaja hızlı bir erişim sağlar. Örn. daha büyük bagaj parçaları yüklendiğinde. Konfor fonksiyonu aşağıdaki gibi aktifleştirilir:

• kısa süre uzaktan kumandadaki bagaj düğmesine basınız
  
• ardından bagaj düğmesine sürekli basınız (bırakma ve yeniden basma arasında 1 saniyeden fazla süre olmamalı)
  

Önce arka modül kilidi açılır ve komple açılır. Sonra tavan paketi bagajdan ara pozisyona döndürülür. Ardından arka modül kapatılır ve kilitlenir. Bagaj kapağının açılması yumuşak kapama otomatiği üzerinden gerçekleşir. Bu arada bagaj kapağı biraz açılır.

Uzaktan kumanda üzerinden konfor fonksiyonları ülkelere özgüdür.

Comfort Access'de (SA 322) uzaktan kumanda veya tanım vericisi ile kullanım için koşullar

Check-Control mesajları

Belirli durumlarda hardtopun açılması ve kapatılması mümkün değildir. Bunun için ilgili mesajlar gösterge panelinde Check Control mesajı olarak görüntülenir. Merkezi bilgi ekranı (CID) olan araçlarda kısa metin tamamlayıcı bilgi olarak görüntülenir.

Check Control mesajları hata durumunda tuşta bir kırmızı LED'lerin açıklamasına yarar. Mevcut Check Control mesajı her 5 saniyede bir görüntülenir.

Yumuşak kapatma otomatiği

Bagaj kapağının konforlu kapatılması için standart olarak yumuşak kapama otomatiği takılmıştır. Yumuşak kapama otomatiği 2 tahrikten oluşur. Tahrikler bagaj kapağının sol ve sağında arka modülün taşıyıcısını kilitler. Böylelikle arka bölgenin stabilitesi artırılır.

Eğer bagaj kapağı kilidi sol ve sağda kilit karşılığına ulaştığında, 2 mikro şaltere basılır. Sinyaller irtibat kutusu elektroniğine (JBE) gönderilir. Cabrio-Top modülü (CTM) sinyalleri CAN busu üzerinden alır. CTM, yumuşak kapama otomatiğinin her iki tahrikini bagaj kapağı kilitlenene kadar kumanda eder.

Bagaj kapağının sıkıca kapatılması yumuşak kapama otomatiği üzerinden kapatmayı gereksiz kılar. Güvenlik ile ilgili sebeplerden dolayı bagaj kapağının kapalı olduğundan emin olunmalıdır. Bundan dolayı yumuşak kapama otomatiği tahriki yinede kumanda edilir.

Her iki tahrik aşırı ısınmayı önlemek için tekrarlama blokajı üzerinden kullanılır. Tekrarlama blokajı 20 defaya kadar (sayaç 20 artmaya kadar) yumuşak kapama otomatiği kumandasına müsaade eder. Ardından yumuşak kapama otomatiği yaklaşık 2 dakika elektrikli olarak bloke edilmiştir.

Servis için bilgiler

Genel uyarılar

Dikkat! Acil kullanım sadece serviste.

Alçaltılabilir hardtopun müşteri için acil kullanımı ön görülmemiştir. Buna rağmen serviste acil kullanım mümkündür.
Acil kullanım ayrıntılı olarak onarım kılavuzunda açıklanmıştır.

Dikkat! Araç durmalı.

Sürüş sırasında alçaltılabilir hardtopun açılması ve kapatılması mümkün değildir.
Alçaltılabilir hardtopun 40 Ampere kadar olan yüksek akım tüketiminde hardtop sadece bağlanmış akümülatör şarj cihazı veya çalışan motorda kullanılabilir.
Kullanım kılavuzundaki diğer bilgilere bakınız.

Dikkat! Arka cam krikosu için sıkışmaya karşı koruma mevcut değil.

Arka cam krikolarında sıkışmaya karşı koruma yoktur.
Böylece arka pencerelerin kapanmasında tek dokunmalı cam açma/kapama fonksiyonu mevcut değildir.

Uyarı! Kapı dış kolu elektroniği üzerinden konforlu kapama yok.

Comfort Access (konforlu giriş) olan araçlarda konfor kapama kapı dış kolu elektroniği üzerinden mümkün değildir. Kilitleme silindiri üzerinden konforlu kilitleme gerçekleşir.

Uyarı! Bakım gerektirmeyen hidrolik yağı.

Doldurulan yağın uzun ömürlü olmasından dolayı hidrolik yağının değiştirilmesine gerek yoktur.Eğer sızdırmadan dolayı hidrolik yağ takviyesi gerekli ise sadece müsaade edilen hidrolik yağ kullanılmalıdır. Hidrolik yağı, sadece yağ haznesindeki işarete kadar doldurulmalıdır.

Uyarı! Yüksek ses oluşumunda hidrolik sistemi havalandırılmalıdır.

Hardtop hareketi sırasında yüksek ses oluşumu meydana geldiğinde, hardtopun bir defa açılıp kapatılması gerekir. Bu arada hidrolik sistem, yağ haznesinde otomatik olarak havalandırılır.

Uyarı! Hardtop yaklaşık 98 kilogram.

Tentenin takılması ve sökülmesi için en az 2 kişi ve ilgili kaldırma düzeneği gereklidir (bkz. onarım kılavuzu).

Diyagnoz bilgileri

Dikkat! Takla atma emniyet sisteminde yapılan çalışmalarda hardtop açılmalıdır.

Eğer takla atma emniyeti BMW diyagnoz sistemi tarafından devreye sokuluyorsa, önce hardtopun açılması gerekir. Aksi halde arka cam zarar görür.
Mekanik tetikleme için de geçerlidir.

Kodlama/programlamaya yönelik bilgiler

Bir değiştirme işleminden sonra Cabrio-Top modülünün (CTM) yeniden kodlanması gerekir.

Ülkeye özel versiyonlar

Konfor fonksiyonu için değişik ülkelere özgü versiyonlara dikkat edilmelidir:
”Bagajın yüklenmesi ve boşaltılması için konforlu kullanım ve konfor fonksiyonu” bölümüne bakınız.

Yazım hatası, yanlışlıklar ve teknik değişiklikler saklıdır.